De Locatie

Foto
Naam kerk
Sint Brigidakerk
Straat - nr
Nieuwedijk 2
Postcode
5664 HA
Plaats
Geldrop
Regio
Provincie
Noord-Brabant
Longitude
5.55785
Latitude
51.4221979

De Historie

Jaar eerste werken
1871
Historie
  • 1871 - Aanpassingen door firma Gradussen
Algemeen

Op de plaats van het huidige kerkgebouw stond eerst een middeleeuwse dorpskerk uit de 14e eeuw.

De bewogen geschiedenis van het orgel in de kerk van de Sint Brigidakerk te Geldrop gaat terug tot 1849. Daar plaatste Johannes Vollebregt en zijn zoon Jacobus uit 's-Hertogenbosch in dat jaar een geheel nieuw orgel met twee klavieren en een pedaal.

Het snijwerk aan de orgelkast werd vervaardigd door J. Beuijssen uit Boxmeer maar pas in 1856 voltooid.

De eerste jaren na de oplevering van het orgel verzorgde firma Vollebregt het onderhoud. In 1863/1864 besloot het kerkbestuur echter een nieuwe Trompet 8' te bestellen bij de orgelmakers firma Franssen uit Horst: de oude Trompet hield geen stemming.

Vier jaar later betaalde het kerkbestuur nog 200 gulden voor een nieuwe blaasbalg maar het is niet bekend welke orgelmaker voor de levering daarvan verantwoordelijk was.

In 1871 werkte firma Gradussen aan het orgel.

In de jaren 1877 en 1878 voerde firma Frans Smits (II) onderhoudswerkzaamheden uit en bracht het orgel in orde.

1890 - Een nieuwe kerk

Eind 19e eeuw was het kerkgebouw dusdanig in verval geraakt dat werd besloten de kerk af te breken met behoud van de toren, en een nieuwe kerk te gaan bouwen.

Het orgel werd in 1887 door Johannes Jacobus Vollebregt gedemonteerd en in het Liefdesgesticht opgeslagen.

Het plan was om tegen de bestaande toren aan de nieuwe kerk te bouwen. Maar zover is het echter niet gekomen: na een zware storm op 30 oktober 1887 bleef weinig meer over van de toren. Het restant werd een paar maanden later met behulp van de genie uit Utrecht opgeblazen

Voor de noodkerk werd een harmonium aangeschaft.

Architect Ch. Weber uit Roermond ontwierp een nieuwe kerk die in 1891 werd opgeleverd en ingewijd. De herplaatsing van het orgel zou echter nog geruime tijd op zich laten wachten omdat J. Vollebregt junior inmiddels was overleden.

Uiteindelijk kreeg firma Smits de opdracht om het opgeslagen orgel naar de nieuwe kerk over te brengen. Niet geheel duidelijk is welke van de voorgenomen werkzaamheden werden uitgevoerd staat in elk geval vast dat van het oude orgel de windladen, het pijpwerk de windvoorziening en een deel van de mechanieken opnieuw benut werden. Het ontwerp van de nieuwe orgelkast kwam tot stand na overleg tussen firma Smits en Ch. Weber en werd vervaardigd door schrijnwerker Jan Custers uit Eindhoven. De dispositie van het Manuaal bleef (vermoedelijk) ongewijzigd.

1927 - Modernisering

In 1927 werd het orgel gepneumatiseerd en omgebouwd door firma Valckx en Van Kouteren te Rotterdam. De oude, mechanische tractuur tussen toets en pijp werd vervangen door een loden slangenstelsel waar de lucht doorheen geperst werd.

In de zeventiger jaren constateerde men dat het orgel volledig opgeknapt moest worden. Het heeft tot na de restauratie van het honderd jaar oude gebouw (1992) geduurd voordat men de restauratieplannen weer oppakten.

2001 - Reconstructie

In 2001 werd de definitieve opdracht aan firma Flentrop Orgelbouw te Zaandam verleend, Frans Vermeulen was daarbij projectleider en intonateur. Hij slaagde erin om het pijpwerk, afkomstig uit drie verschillende perioden, tot een hechte eenheid te smeden.

In 2003 is door firma Flentrop een reconstructie uitgevoerd aan dit Vollebregt/Smits orgel. Behalve Vollebregt-materiaal (pijpwerk) uit 1849 werd daarbij ook historisch materiaal uit andere orgels verwerkt.

In het voorjaar van 2004 werd het gerestaureerde instrument opgeleverd.

Orginele dispositie
Status orgel

De Dispositie

Bereik
Technisch
  • Manuaal omvang: C - f'''
  • Pedaal omvang: C - f'
  • Windlade: Sleeplade
  • Stemtoonhoogte: a' = 427 Hz
  • Winddruk: 81 mm
Hoofdwerk
Bovenwerk
Nevenwerk
Echowerk
Zwelwerk
Manuaal
  • Prestant 16' (disc)
  • Bourdon 16'
  • Prestant 8'
  • Holpijp 8'
  • Octaaf 4'
  • Fluit 4'
  • Quint 3'
  • Octaaf 2'
  • Mixtuur III
  • Trompet 8'(b/d)
  • Cornet V (disc.)
Positief
  • Viola di Gamba 8'
  • Roerfluit 8'
  • Salicionaal 8'
  • Flûte Travers 8' (disc)
  • Celeste 8'
  • Prestant 8'
  • Gemshoorn 4'
  • Nachthoorn 2'
  • Flageolet 1'
  • Basson Hobo 8'
Onderpositief
Vulstem
Pedaal
  • Violon 16'
  • Subbas 16'
  • Prestant 8'
  • Fluit 8'
  • Bazuin 16'
Koppelingen
  • Manuaal - Pedaal
  • Positief - PEdaal
  • Postief - Manuaal
Accessoires
Speelhulp

Media kerk en orgel

Publicaties-oud
Publicaties
Foto's
Video

Bronnen

Bronnen/literatuur
  • Proefschrift "Orgelmakers te Reek" - J.G.P.G Boogaarts [p 172]
  • Flentrop Orgelbouw
  • Brigidaorgel.nl
  • Het ORGEL | Jaargang 101 | (2005) | Nummer 4

Recordinfo

Laatste updater
ID-nr
84
ID-code
5JY6FZF
Datum aanmaak
2021-10-20 19:36:50
Aangepast
2022-01-03 21:11:08
Opgevraagd